De redelijkheid van omkering en verzwaring van de bewijslast in het belastingrecht mag ook aan de orde komen na het onherroepelijk worden van een informatiebeschikking, aldus het Gerechtshof Amsterdam in een recent arrest. (ECLI:NL:GHAMS:2016:5113)
Beschikking wegens slechte administratie
Eiser heeft een eenmanszaak en verkoopt mobiele telefoons. Hij houdt geen kasboek bij. Bij een controle stelt de Belastingdienst vast dat de administratie niet aan de eisen voldoet. Daarom stelt de inspecteur een informatiebeschikking vast. Hiertegen maakt de winkelier geen bezwaar. Ook wordt een naheffingsaanslag omzetbelasting opgelegd. De winkelier gaat hiertegen wel in bezwaar en beroep. In hoger beroep beroept de inspecteur zich op omkering en verzwaring van de bewijslast nu sprake is van een onherroepelijk vastgestelde informatiebeschikking.
Lees ook de algemene informatie over belastingrecht >>
Bewijslast niet alleen omgekeerd door beschikking
Iedereen in Nederland heeft bepaalde verplichtingen om de heffing van belastingen mogelijk te maken. Niet alleen bestaat de plicht om aangifte te doen. Ook moet iedereen desgevraagd aan de inspecteur de gegevens en inlichtingen verstrekken die van belang kunnen zijn. Ondernemers moeten een deugdelijke administratie hebben en alle bonnetjes zeven jaar bewaren. Als aan die verplichtingen niet wordt voldaan, kan de inspecteur een zogenaamde informatiebeschikking vaststellen. Hiertegen kan bezwaar worden gemaakt.
Door zo’n beschikking vindt omkering en verzwaring van de bewijslast plaats. Omkering omdat de normale regel is dat de inspecteur dient te bewijzen dat de aangifte niet correct is. Echter na een beschikking dient een belastingplichtige te bewijzen dat de aanslag die is opgelegd niet juist is. Verzwaring omdat niet langer voldoende is dat feiten aannemelijk worden gemaakt, na de beschikking moet blijken en dus niet aannemelijk zijn dat de belastingaanslag onjuist is.
Kan omkering nu nog ter discussie staan?
Terug naar de casus. Zoals gezegd had de eiser geen bezwaar gemaakt tegen de informatiebeschikking. In de procedure voor het Gerechtshof stelt hij echter dat de administratie ten onrechte is verworpen en dat de sanctie van de omkering en verzwaring van de bewijslast disproportioneel is. De vraag is echter of deze discussie in dit stadium nog gevoerd kan worden als de mogelijkheid van bezwaar en beroep tegen de beschikking niet is benut.
Het gerechtshof kijkt naar de parlementaire geschiedenis. Tijdens de behandeling van het wetsvoorstel over de informatiebeschikking in de Tweede Kamer is gezegd dat omkering en verzwaring van de bewijslast niet automatisch intreedt als de beschikking definitief vast is komen te staan. Hieruit concluderen de rechters dat zij ook nu nog het bezwaar van eiser moeten bekijken. Dus ja, de omkering kan ook in dit stadium nog ter discussie staan. Deze conclusie helpt eiser echter niet, want ook het Hof is van mening dat zijn administratie niet voldoet aan de wettelijke eisen. Daarom is omkering en verzwaring van de bewijslast niet disproportioneel. De aanslag wordt gehandhaafd en het Hof verklaart het hoger beroep ongegrond.
Wat betekent dit voor de praktijk? Het is verstandig om bezwaar te maken tegen een informatiebeschikking. Dat is namelijk een zware sanctie die een belastingplichtige in een moeilijke positie brengt. Als die mogelijkheid niet wordt benut, hoeft dat dus niet fataal te zijn want later in een rechtszaak kan de omkering ook ter discussie worden gesteld.
Meer informatie? Neem contact op met Van Dalen advocatuur.
Stuur een e-mail